• Հայոց լեզու և հայ գրականություն, վարժ․ 1-20

1) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում և բառաձևերում է գրվում է:
1) ամենաէական, քրիստոնեություն, ելևէջ, ինչևէ
2) հնէաբան, պատնեշ, չէինք, առէջաթել
3) եղերերգ, ափեափ, լուսնէջք, լայնէկրան
4) դողէրոցք, Հրազդանհէկ, չէի, անէ

2) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ե:

1) անեզր, խուռներամ, երբևէ, նախօրե
2) նրբերշիկ, լայզր, լուսերես, անէացում
3) բազմերանգ, օրըստօրե, հրշեջ, դողէրոցք
4) ինչևիցե, եղերերգ, գեղուղեշ, աներկբա
3) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում օ:

1) հնօրյա, փայտոջիլ, միջօրեական, օրեցօր
2) անօրեն, տնօրինություն, օրըստօրե, օրորել
3) հանապազoր, առօրյա, անօրինություն, ոսկեզօծ
4) առօրեական, աշխարհազոր, հօգուտ, հօդս ցնդել

4) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում օ:

1) մեղմորեն, մեղմօրոր, միջորեական, քառորդ
2) նախօրոք, աշխարհազոր, ազգօգուտ, գիշերօթիկ
3) հանապազորդ, անօթևան, թախծօրոր, ականջող
4) ապօրինի, նախօրե, վաղօրոք, հանրօգուտ

5) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ո:

1) արագոտն, պնդօղակ, հոտնկայս, հրանոթ
2) քնքշորոր, հնգօրյակ, վաղորդյան, նրբորեն
3) հանրօգուտ, անորակ, հատորյակ, հանապազօր
4) հանապազորդ, եռոտանի, կրծոսկր, լացուկոծ

6) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ը:

1) խոչընդոտ, անընտել, ակնթարթ, մթնկա
2) կորնթարդ, որոտընդոստ, առընթեր, սրընթաց
3) օրըստօրե, հյուրընկալ, գահընկեց, անընդմեջ
4) ինքնըստինքյան, լուսնկա, ճեպընթաց, մերթընդմերթ

7) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում և:

1) ագևոր, ալևոր, ձևույթ, արևկա
2) թեթևոտն, հոգեվորդի, գոտևորել, եղրևանի
3) կարևոր, հոգեվիճակ, հոգևոր, հևիհև
4) որևէ, հոգևոր, հոգեվարք, ոսկևորել

8) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում և:

1) արևակն, երևակայել, ոսկեվազյան, գոտևորել
2) սերկևիլ, հևք, կարևոր, հետևակ
3) եղրևանի, արևմտաեվրոպական, օթևան, արևառ
4) բևեկնախեժ, երևույթ, գերեվարել, սեթևեթել

9) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում եվ:

1) հոգեվիճակ, արևավառ, ագևոր, ոսկեվաճառ
2) կարեվեր, գերեվարել, տարեվերջ, գոտևորել
3) արևմտաեվրոպական, ոսկեվարս, անձրևային, սերկևիլ
4) ագեվազ, գինեվաճառ, ուղեվճար, դափնեվարդ

10) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում յ:

1)  այծյամ. ջղային, բրաբիոն, ժողովածուում
2) տույժ, հեռակայել, էական, արթայորդի
3) ատամնաբույժ, Սերգեյի, հայելազարդ, լռելյայն
4) պատանյակ, սերմացուի, միլիոն, մարմարյա

11) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում յ:

1) Նաիրի, սկեսրայր, երեխայի, աղյուսակ
2) բարյացակամ, արքայորդի, լռելյայն, կաթսայատուն
3) խնայել, հետիոտն, ջղային, աշխույժ
4) ռնգեղջյուր, դշխոյական, ակացիա, Ամալյա

12) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում բ:

1) ողբասաց, ջրարբի, սրբապատկեր, հղփանալ
2) նրբաճաշակ, հարբեցող, արբշիռ, գրաբար
3) երբեմնի, դարպաս, աղբարկղ, դարբին
4) արբունք, աղբյուր, անխափան, նրբաթել

13) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում պ:

1) հափշտակել, թպրտալ, ճամպրուկ, ընդհուպ
2) Ծոփք, թարփ, պապակ, ճեպընթաց
3) հպանցիկ, ծոպավոր, ճողոպրել, հապշտապ
4) դարպաս, ամպշող, թմբլիկ, ըմպանակ

14) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում փ:

1) խարխափել, ծոպավոր, ճեփ-ճերմակ, թրմփալ
2) հափրուկ, երկնահուպ, սփրթնել, թրմոց
3) շամփրել, քարակոփ, Հռիփսիմե, ոսկեծուփ
4) կոպերիզ, երփնաթույր, հղփանալ, արփի

15) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում գ:

1) շագանակագույն, զիգզագաձև, Վարդգես, վարգել
2) ճաքճքել, նորոգել, հեղգ, դրասանգ
3) ծեգ, սգազգեստ, հագագ, արքունիք
4) ճրագալույց, ճգնակյաց, օձիգ, նախքան

16) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում կ:

1) վարկաբեկել, սայթաքել, փակցնել, շագանակ
2) մակաղել, քողտիկ, համաճարակ, վարակ
3) հարկահավաք, ակցան, փեղկ, անհարկի
4) դիցուք, մակույկ, նախկին, նախքան

17) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ք:

1) հմայք, սրնքակալ, սուգ, վարակիչ
2) Սուքիաս, եզերք, շոգեքարշ, վարկանիշ
3) կառք, չոքել, մարագ, շքերթ
4) բազրիք, ընդերք, բերանքսիվայր, տաքդեղ

18) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում դ:

1) երդիկ, երդվյալ, անդադար, որթատունկ
2) կորնթարդ, անհողդողդ, արդուկ, խորթություն
3)  ստահոդ, որդնել, անդամալույծ, վարսանդ
4) դդում, վաղորդայն, Տրդատ, բաղդատել

19) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում տ:

1) բիրտ, թատերգություն, խախուտ, աղոթք
2) խրտվիլակ, գաղտուկ, գրտնակ, զարտուղի
3) կրտսեր, ճտքավոր, մթնոլորտ, սփրթնել
4) փտախտ, փութկոտ, քողտիք, խոտհարք

20) Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում թ:

1) վաթսուն, անութ, փտեցում, փութկոտ
2) արթմնի, կարթ, արդուկ, զվարթություն
3) զարթուցիչ, ակնթարթ, հայթայթել, խայտալ
4) ակութ, անթացուպ, երթուղի, ընթանալ

Հայոց լեզու- Գրել կապակցված խոսք տրված բառերով՝  հովիտ, մասրենի, ծաղկաբաժակ, կայծակ, ձի, արձակել, ոտնաձայն, վառվել, վտանգավոր, թաքնվել:

Մի հովիտ ձիու հետ մասրենու ծառ էր փնտրում,բայց ձին վտանգ էր զգում ամբողջ ճանապարհի ընթացքում , բայց ահա հովիտը գտավ իր համար այդքան սպասելի մասրենի, կապեց ձիուն մի ուրիշ ծառից և այդ պահինկայծակը հարվածեց մասրենուն և այն վառվեց, ձին արձակվեց և թաքնվեց, իսկ հովիտը մնաց առանց մասուր ևառանց ձի:

1. Դո՛ւրս գրել կապերն ու կապական բառերը, որոշե՛լ նրանց խնդիրների հոլովը:

Յուրաքանչյուր մարդու համար մի որևէ բան կյանքի խորհրդանիշ է դառնում:

Ինձ համար մեր վանքի ճակատի այն ծառն է դարձել խորհրդանիշ, որ ուղեկցել է

ինձ մանուկ օրերից մինչև ծերություն: Կյանքին կառչելու, համառ պայքարով

ապրելու խորհրդանիշ: Քամու բերած աղքատիկ փշրանքներով էր սնվում նա՝ իմ

մանկության ընկեր ծառը, մշտական քաղցի ահից, ինչպես և չէր ընկճվում իր

շուրջը փոթորկող չար տարերքի առաջ, ուրեմն և՝ ամեն պայմանի դիմանալու

խորհրդանիշ: Քարի և կարիքի դեմ օրհասական կռվի մեջ անգամ այդ ծառը իր

բարձունքից ժպտում էր աշխարհին ապրելու խենթ հաճույքով: Ու իր բարձր

թառից հեգնանքով էր նայում ներքևում՝ առվի պարարտ ափին պարարտացած ու

հղփացած իր ցեղակիցներին:

Վախթանգ Անանյան

համար – մարդու – սեռական – ետադրություն – իսկական

համար – ինձ – տրական – ետադրություն – իսկական

մինչև – ծերություն – հայցական – նախադրություն – իսկական

շուրջ – իր – սեռական – ետադրություն – անիսկական

առաջ – տարերքի – սեռական – ետադրություն – կապական

դեմ – կարիքի – սեռական – ետադրություն – իսկական

2. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ կապը:

1. երբ, բացի, որովհետև, այնտեղ

2. մտերմորեն, ամենուրեք, դեպի, ստեպ-ստեպ

3. վրա, որևէ, և, մյուս

4. ինչու, յուրաքանչյուր, մասին, մասամբ

5. հանուն, անուն, այնքան, սույն

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. Գտնե՛լ շաղկապները և խմբավորե՛լ (համադասական և ստորադասական)։

Եթե, իսկույն, այնտեղ, բայց, և, մյուս, բոլոր, թեև, սակայն, որովհետև,

ինչպես, այս, որպեսզի, պատճառով, դեպի, քանզի, նաև, բացի, քանի որ։

համադասական  – բայց, և, սակայն, նաև

ստորադասական – եթե, թեև, որովհետև, որպեսզի, քանզի, քանի որ

2. Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով եթե, որպեսզի, որովհետև, սակայն, իսկ, և շաղկապները։

եթե – Եթե ընկերները մի քանի րոպե ուշանային, նրան չէին տեսնի։

որպեսզի – Բոլոր մեքենաները կանգնեցին, որպեսզի մարդն անցնի։

որովհետև – Ճանապարհորդությունը հետաձգվեց, որովհետև եղանակը խանգարում էր։

սակայն – Միշտ ուզեցել էր տեսնել այդ տեղը, սակայն երբեք չէր գնացել։

իսկ – Նա արդեն սովոր էր բարձր աղմուկին, իսկ հյուրերը՝ ոչ։

և – Քարը գցեց և այն սկսեց բլրով ներքև գլորվել։

1. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ մակբայը:

արագորեն, դեպի, փայտե, անշուշտ

ապա, մասին, լիովին, անշուշտ

եթե, որտեղ, ամենուր, այստեղ

մյուս, բոլոր, ուր, հապճեպ

ոչինչ, գրեթե, ինչ-որ, այսպես

երբ, բայց, նախօրոք, յուրաքանչյուր

միաձայն, ձայնավոր, հնչյուն, շառաչ

ինչ-ինչ, փոքր-ինչ, ինչ, որտեղ

սա, բոլոր, մասամբ, յուրաքանչյուր

ողջ, ամբողջ, ամբողջովին, ոչ մի

2. Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով տրված մակբայները:

Հերոսաբար, մասամբ, փոքր-ինչ, ամենուրեք, լիովին:

Անահիտը հերոսաբար փրկեց Վաչագանին:

Մարդիկ մասամբ անտարբեր չէին անցնում այդ արձանի կողկով:

Դու փոքր-ինչ հոգնել ես, այդպես շատ աշխատելուց:

Ես ամենուրեք փնտրեցի նրան:

Առյուծը լիովին կշտացավ այդ միսը ուտելուց հետո:

1. Դո՛ւրս գրել անկախ դերբայները (նաև հոլովված ձևերը),
որոշե՛լ խոնարհումը (ե, ա) և կազմությունը (պարզ, ածանցավոր)։
1. Գիլլիի եղեգնուտներում շրջելիս երեսնական թվականներին ես էլ եմ հանդիպել հավալուսնի բների։ Լողալով շարժվող մի կղզյակի վրա եղեգների և ջրային
բույսերի անճոռնի կույտեր կային, որոնց վրա ես տեսա այդ թռչուններին՝ անշարժ
նստած, ահագին կտուցները հնարավորին չափ ներս քաշած և ծայրերը հենած
բլրակի պռնկին։ Չկարողացա մոտենալ, ուստի և թխսկանները իրենց բները թողնելու փորձ չարին։
2. Հավալուսնը ջրի մեջ սուզվելու սովորություն չունի, ուստի որսին դեպի ափ
քշելիս ձկների մի մասը հատակով ետ է փախչում դեպի ջրի խորքը։ Այդ բանը
բնազդով «գիտեն» հավալուսնները, ուստի հաճախ իրենց որսորդությանը ընկերացնում են ձկնկուլներին, որոնք, ինչպես հայտնի է, հիանալի սուզվել գիտեն։ Այդ
դեպքում ստացվում է խելացի կազմակերպված որս. Հավալուսնները ջրի վերին
շերտից քշում են ձկներին դեպի ափ, իսկ ձկնկուլները սուզվում և հատակով են
շարժվում դեպի ծանծաղուտը։
շրջելիս-ե խոն․,պարզ
հանդիպել-ե խոն․,պարզ
լողալով-ա խոն․,պարզ
շարժվող-ե խոն․,ածանցավոր
տեսա-ե խոն․,պարզ
նստած-ե խոն․,պարզ
քաշած-ե խոն․,պարզ
մոտենալ-ա խոն․,ածանցավոր
թողնել-ե խոն․,ածանցավոր
սուզվել-ե խոն․,ածանցավոր
քշելիս-ե խոն․,պարզ
փախչում-ե խոն․,ածանցավոր

2. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ ածանցավոր բայը։
1. որոնել, թոշնել, տոնել, իջնել
2. զբոսնել, հայտնել, տեսնել, ձոնել
3. օթևանել, հորինել, հիմնել, ելնել
4. հասնել, մթնել, մեկնել, դեղնել
5. զանազանել, խթանել, անվանել, հագնել
6. ճանաչել, զեղչել, փախչել, կանչել
7. թռչել, շնչել, գոչել, հնչել
8. կոչել, կորչել, շառաչել, կանաչել
9. եզրապատել, կոտրատել, ընդհատել, վանկատել
10.կարոտել, կավճոտել, ցատկոտել, փոշոտել

1.դեմքը, թիվը, հոլովը։
Ես (1 դեմք, եզակի, ուղղական հոլով) եմ, դու (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով ) ես (1 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով), ես (1 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) ու դու (2 դեմք եզակի թիվ, ուղղական հոլով)
Գիշերում այս դյութական,
Մենք (1 դեմք, հոգնակի թիվ, ուղղական հոլով) մենակ ենք  – ես (1 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) ու դու (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով).
Ես (1 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) էլ դու (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) եմ. ես (1 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) չըկամ…
Կապույտ երկնքի ոսկեղե՛ն աստղեր,
Ձեր (2 դեմք, հոգնակի թիվ, սեռական հոլով) հեռվից դուք (2 դեմք, հոգնակի թիվ, ուղղական հոլով) միշտ տեսնում եք նրան (3 դեմք, եզակի թիվ, հայցական հոլով).
Ասացե՛ք, արդյոք նա (3 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) էլ թախծո՞ւմ էր,
Արդյոք տրտո՞ւմ էր նա (3 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) էլ ինձ (1 դեմք, եզակի թիվ, տրական հոլով) նըման։
Խորհրդագետնե՛ր, դուք (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) տեսնում եք  միշտ.
Արդյոք մենա՞կ էր նա (3 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) էլ ինձ (1 դեմք, եզակի թիվ, տրական հոլով) նըման,
Թե՛ ընկեր գտած ժպտում էր անվիշտ
Եվ փայփայում էր և սիրում նրան (3 դեմք, եզակի թիվ, հայցական հոլով)։
Խորհրդագետնե՛ր, դուք (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) ժպտում եք լուռ,
Դուք (2 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով) լուռ ժպտում եք իմ (1 դեմք, սեռական հոլով, եզակի թիվ) ցավի վրա.
-Նա (3 դեմք, եզակի թիվ, ուղղական հոլով), քեզ (2 դեմք, եզակի թիվ, հայցական հոլով) մոռացած, վաղուց ամենուր
Ծաղրում է քո (2 դեմք, եզակի թիվ, սեռական հոլով) խենթ խոսքերը հիմա…
2. Գտնե՛լ, թե որ հատվածներում նշված հոլովով անձնական
դերանուններ կան։
Ուղղական
1.Կյանքիս բերքն ու բարին ես ցրեցի լրիվ
Հողի նման բարի, հողի նման….
2. Իմ սերունդն ամբողջ եղյամի մեջ է.
Նշանակում է ցրտեր են եղել….
3. Ես լուռ կարդում եմ գիրը քարերի
Եվ քարանում եմ քարե բառերից….
Սեռական
1.Թափառում ենք փողոցներում՝
Ես քո սիրով, դու՝ ուրիշի
2. Արշալույսից մինչ երեկո ես լսեցի քամուն.
Նա ուռենու շրշյուն բերեց իմ հեռավոր ձորից:

3. Ես չեմ ուզում աշխարհից բազում գանձեր ու երազ,
Միայն երգն այս սիրավետ ու իմ սիրտը հասկանաս…
Տրական
1.Ինձ փոխանցեցին ծիծաղի մի լաթ,
Որ տխրությունից իմ հոգին սրբեմ ։
2. Գնացքը սողաց մթին ձորից,
Ինձ էլ վերցրեց, ճչաց, գնաց…
3. Կնայի քեզ երկնքից մի գունատ լուսին,
Կիջնի ահա երեկոն, գիշեր կլինի…
 3. Դո՛ւրս գրել ցուցական դերանունները, որոշե՛լ թիվը և
հոլովը (չհոլովվող դերանունների դեպքում նշել չթեքվող լինելը)։
Գագիկ թագավորի ծառաները պալատի առաջ մի օձ են տեսնում, որը անհանգիստ գետնին էր քսում եղջյուրները։ Թագավորը կարգադրում է կտրել օձի եղջյուրները։ Դրանից (հոգնակի թիվ, բացառական հոլով) հետո օձը հանգստանում է և գոհ հեռանում։ Ժամանակ անց նա նորից երևում է պալատի մոտ և բերանից մի կորիզ գցելով՝ անհայտանում է։ Գագիկի հրամանով կորիզը տնկում են և հետևում նրան (եզակի թիվ, տրական հոլով)։ Ամռանը այդ կորիզից մի հսկայական կլոր պտուղ է աճում։ Փորձելու համար մի կտոր տալիս են ուտելու մերձիմահ ծերուկի։ Սա (ուղղական եզակի) անմիջապես կազդուրվում է ու երիտասարդանում։ Գագիկն իր պալատականների հետ վայելում է պտուղի մնացած մասը և նույնպես կազդուրվում ու երիտասարդանում։ Դրանից (հոգնակի թիվ, բացառական հոլով) հետո այդ պտուղի անունը դնում են չմեռուկ, որը, բերանից բերան անցնելով, դառնում է ձմերուկ։ Արամ Ղանալանյանի «Ավանդապատում» գրքից ( Սա (ուղղական հոլով, եզակի թիվ) ժողովրդական ստուգաբանություն է. Հրաչյա Աճառյանն իր «Հայերեն արմատական բառարանում»
ձմերուկ բառը համարում է ձմեռն բառից կազմված (որպես զովացնող)։
 4. Գտնե՛լ փոխադարձ դերանունները։
Կախարդական մի շղթա կա երկնքում՝
Անրերևույթ, որպես ցավը խոր հոգու,
Իջնում է նա հուշիկ, որպես իրիկուն՝
Օղակելով լույս աստղեցը մեկմեկու։
Մեղմ գիշերի գեղագանգուր երազում
Այն աստղերը, որպես մոմեր սրբազան,
Առկայծում են կարոտագին երազուն՝
Հավերժաբար իրար կապված և բաժան։
Ես ու դու էլ շղթայված ենք իրարու,
Կարոտավառ երազում ենք միշտ իրար,
Միշտ իրար հետ, բայց միշտ բաժան ու հեռու
Աստղերի պես և՛ հարազատ, և՛ օտար…

5. Դո՛ւրս գրել դերանունները և խմբավորե՛լ ըստ տեսակների։ Հոլով, թիվ կամ դեմք ունեցող դերանունների դեպքում նշե՛լ դրանք։
Մկան թագավորը հրաման է տալիս, կանչում իր մոտ չղջիկին և ասում. «Ա՛յ
անպիտան, դու մուկ ես, ո՞ւր ես թաքնվում, ինչի՞ տուրք չես տալիս»։ Չղջիկը բաց
է անում թևերը և ասում. «Ես ինչի՞ պիտի տուրք տամ քեզ, չե՞ս տեսնում սրանք.
Ես թռչուն եմ, ես որտեղի՞ մուկն եմ»։ Մկան թագավորը գրում է թռչունների
թագավորին, թե այս տեսակ մի թռչուն կա. ինչի՞ դու նրանից տուրք չես վերցնում։
Թռչունների թագավորը սա որ լսում է, կանչում է չղջիկին, ասում. «Թե որ թռչուն
ես, մեր օրենքը ինչի՞ ես խախտում, ինչի՞ տուրք չես տալիս»։ Չղջիկը բաց է անում
բերանը, ցույց տալիս ատամները և ասում. «Ես մուկ եմ, թռչունը բա ատամներ
կունենա՞»։ Թռչունների թագավորը մնում է շվարած, գլուխը կորցրած։ Այսպես
չղջիկը, երկուսին էլ խաբելով, մինչև հիմա էլ իր համար հանգիստ ապրում է
առանց տուրք տալու։
Արամ Ղանալանյանի «Ավանդապատում» գրքից

իր-անձնական դերանուն, եզակի թիվ, 1 դեմք, սեռական հոլով

ուր-հարցական դերանուն,

ինչի-հարցական դերանուն, սեռական հոլով

դու-2 դեմք, ուղղական հոլով, եզակի թիվ

ես-1 դեմք, ուղղական հոլով, եզակի թիվ

քեզ-2 դեմք, տրական/հայցական հոլով, եզակի թիվ

սրանք-հոգնակի թիվ, ուղղական հոլով

որտեղի-հարցական հոլով, սեռական հոլով

այս-ցուցական դերանուն

մի-անորոշ դերանուն

մեր-1 դեմք, սեռական հոլով, հոգնակի թիվ

նրանից-հոգնակի թիվ, անձնական դերանուն, բացառական հոլով

սա-ցուցական դերանուն, ուղղական հոլով

ես-1 դեմք, ուղղական հոլով, եզակի թիվ, անձնական դերանուն

այսպես-ցուցական դերանուն

իր-անձնական դերանուն, ուղղական հոլով, եզակի թիվ
 6. Դո՛ւրս գրել անձնական դերանունները. կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով այդ դերանունները։
Իրար, այսչափ, նրանք, ոմն, ուրիշ, մենք, յուրաքանչյուրը, ինքը, նույնպիսի,
ամեն ինչ, ողջ, իրենք, ոչինչ, դա, ամբողջ, սա, միմյանց, ոչ մեկը, ոչ ոք, դուք,
ամենքը, մեկմեկու:
7. Դո՛ւրս գրել ցուցական դերանունները. կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով այդ դերանունները։
Ոմն, այսչափ, ինչ-որ, դրա, մենք, յուրաքանչյուրը, ինքը, նույնպիսի, ամեն
ինչ, ողջ, իրենք, ոչինչ, դա, ամբողջ, սա, միմյանց, ոչ մեկը, ոչ ոք, դուք, մյուս,
ամենքը, միևնույն:
 8. Ո՞ր շարքի բոլոր դերանուններ են ցուցական:
1. ողջ, ամբողջ, միևնույն, ամենայն
2. համայն, սույն, միևնույն, ինչ
3. այսպես, այդպես այնպես, որքան
4. սա, դա, նույնտեղ, այնչափ
 9. Ո՞ր շարքի բոլոր դերանուններ են որոշյալ:
1. միմյանց, յուրաքանչյուր, ինչ, երբ
2. ամեն ինչ, համայն, ամեն մի, ողջ
3. որտեղ, քանի, ինչպես, ինչու
4. իրար, որերորդ, քանիսը, այլ

10. Ո՞ր շարքի բոլոր դերանուններ են հարաբերական:
1. ով, ինչ, երբ, սույն
2. ողջ, քանի, ինչու, որ
3. որտեղ, քանի, ինչպես, ինչու
4. իրար, որերորդ, քանիսը, այլ

Վարժություն 1։ Դո՛ւրս գրել տեքստում եղած թվականները, դրանք գրել բառերով և նշե՛լտեսակները։

Զվարթնոցը կանգուն է եղել մինչև X (հռոմեական, տասը, դասական) դ. վերջը. ավերմանպատճառի մասին մեզ
հայտնի պատմական աղբյուրները լռում են։ Ըստ պեղված նյութերի՝ նախքան
Զվարթնոցը այստեղ եղել են հնագույն և IV-V (հռոմեական, չորսից-հինգերորդ, դասական) դդ. կառույցներ։ Տեղանքի ցածրիկ,
շրջանաձև բլրակը պարագծով շրջապատված է յոթաստիճան (հայատառ, քանակական) բազմանիստ հենապատով (բացի հարավարևմտյան մասից, ուր պալատն է)՝կազմելով սալահատակ պատվանդան, որի կենտրոնում կառուցվել էտաճարը։ 1905(արաբական, դասական, հազար ինը հարույր հինգ)-ին Թ. Թորամանյանըստեղծեց Զվարթնոցի գիտական վերակազմությունը։ Ըստ պահպանված հատակաձևի և այդվերակազմության՝ կառույցի ծավալատարածական հորինվածքի կորիզը քառակոնքն է, որըցածում շրջապատված է երկհարկ (հայատառ, դասական) պարարկյալ սրահով(տրամագիծը՝ 35,75 մ (արաբական, երեսունհինգ ամբողջ յոթանասունհինգ, քանական) , իսկվերևում՝ կիպ պարփակված գլանային պատով։
Կիսագմբեթ, հիմնական առանցքներով խաչաձև տեղադրված 4(արաբական, չորս, քանակական) կոնքերը միմյանց են կապվում բարդ կտրվածքի, զանգվածեղ, վերևումկամարակապ մայր մույթերով՝ գմբեթակիր քառակուսին, որից անցումը թմբուկի բոլորակինիրականացված է առագաստների միջոցով։ Կոնքերը, բացի արևելյանից, որը հոծ է ևամփոփում է բեմը, իրենց ստորին մասում սյունակազմ են (6-ական սյուն(արաբական, բախշական, վեցական), տրամագիծը՝
0,6 մ (արաբական, զրո ամբողջ վեց, քանակական) ։ Սյուներն ավարտվում են կողովաձև, խոյազարդ խոյակներով և միմյանց կապվում կամարներով։
Ըստ «Հայկական սովետական հանրագիտարանի»

Վարժություն 2։ Գրե՛լ բառերով։
9, 12, 99, 50, 60, 70, 80, 100, 1938, II, III, IV։

Ինը, տասներկու, ինսունինը, հիսուն, վաթսուն, յոթանասուն, ութսուն, հարյուր, հազար ինըհարյուր երեսունութ, երկրորդ, երրորդ, չորրորդ։

Վարժություն 3։ Ո՞ր շարքի բոլոր թվականներն են կազմությամբ պարզ

(արմատական):
1. տասնինը, երեսուն, ինը
2. քառասուն, մեկ, հազար
3. յոթ, միլիարդ, հարյուր
4. տասը, երկու, տասնմեկ
5. ինը, միլիարդ, քսանչորս
6. տասնութ, քսանութ, հարյուր
7. տասնմեկ, երեսուն, երեք
8. տասը, երկու, տասնմեկ

• Բառարանընթերցման ֆլեշմոբ

Բյուր մարդոց մեջ,

Պաղ մարդոց մեջ,

Որպես տրտում

Անապատում —

Մենակությո՜ւն,

Մենակությո՜ւն...

Ախ, այս տրտում,

Երկրի ցրտում

Անլուր ընկան,

Անխոս հանգան

Երկնքի հուշ

Երգերս անուշ։

Եվ իմ հոգում,

Ցուրտ ու միգում,

Խինդը մեռավ,

Բախտը մարավ

Անվերադարձ,

Անվերադա՜րձ...

Բյուր-Խիստ 

Մարդ-Մահկանացու

Պաղ-Ցուրտ

Տրտում-տրտմություն ապրող

Անապատ-Ընդարձակ չորային տարածություն

Մենակություն-Մենակ լինելը

Երկիր-Հայրենիք

Անլուր-Չլսող

Ընկնել-Իր ծանրության ուժով բարձրից դեպի ցած շարժվել

Անխոս-չխոսկան

Հանգել-ավարտվել

Երկինք-Մթնոլորտ

Հուշ-Այն, ինչ որ պահպանվում է մարդու հիշողության մեջ

Երգեր-Բանաստեղծական-երաժշտական ստեղծագործություն

Անուշ-Քաղցր

Ցուրտ-Սառը եղանակ

Խինդ-ուրախություն

Մեռնել-մահանալ

Բախտ-Հաջողություն

Մարել-մեղմանալ

Անվերադարձ-չվերադարձվող

Գործնական աշխատանք

1. Դո՛ւրս գրել ածականները. դրանցից երեքը գործածե՛լ
նախադասություններում։
Այս գետի ափին, այս ուռենու տակ
Իմ մանկությունն է անցել երազուն,
Խաղացել է նա գետում այս հստակ,
Ոսկի է փնտրել այս տաք ավազում։
Նա թառել է այս ծառերին դալար,
Երկյուղով մտել այրերը այս մութ
Ու կածաններում այս օձագալար
Թափառել է նա մինչև մայրամուտ։
Եվ իր ծիծաղի ալիքներն է ջինջ
Տվել նա մի օր ջրերին այս խենթ,
Որ ուրախ երգով տարել ամեն ինչ
Ու, սակայն, ոչինչ չեն բերել էլ ետ։
…Ամեն ինչ այստեղ նույնն է մնացել,
Նույն ալիքներն են գալիս ու գնում,
Եվ միայն ուռին ջրին կռացել,
Մի ինչ-որ կորած բան է որոնում։

2.Գտնե՛լ այն ածականները, որոնց գերադրական աստիճանը
–գույն մասնիկով չի կազմվում։
Բարձր, մեծ, տաք, նվազ, թանկ, լավ, ուժեղ, ազնիվ, զվարթ, խոշոր, հին,
բարակ, կոշտ, ուրախ, նոր, քաղցր։

3. Գրե՛լ տրված գոյականներից յուրաքանչյուրին բնորոշող
երեք ածական։
Նկար-գեղեցիկ, անկրկնելի, մեծ

 Այգի-կանաչ,մաքուր,մեծ

 Ծաղիկ-նոր,թոռոմած,գեղեցիկ

 Գիրք-հին,չորացած,բարակ

 Գորգ-գունավոր,ֆրանսիական,նոր

4.Գտնե՛լ որակական ածականները. կազմե՛լ նախադասություններ՝
գործածելով դրանք:
Բարձր, մարմնագույն, աշակերտական, ամուրի, թունդ, լեռնային, բրդյա,
պղտոր, տխուր, վճարովի, ցածր, դեղին, ժլատ, նարնջագույն, պատանեկան,
ջրալի, դաշտային, թավշյա, ասվե, ուրախ, քաղցր, անվճար։

 5. Գտնե՛լ ածականները և դրանցով կազմել բառակապակցություններ:

Աղոտ, դերձակ, դժվարին, հոգատար, մանրահատակ, կավ, հաճարենի,
հյուսնություն, լսարան, հանգամանորեն, երկաթ, պողպատե, սնահավատ, դետալ,
գործունյա, բարեգութ, դաժան, ատլաս, չիթ, փայտե, կաղապար, շրջանակ, թղթե: